Umowa o pracę to nic innego jak złożenie zgodnego oświadczenia woli (zarówno przez pracodawcę, jak i przez zatrudnianego przez niego pracownika), potwierdzającego wzajemne zależności między obydwoma stronami umowy. To inaczej zobowiązanie się pracownika do wykonywania określonych czynności na rzecz pracodawcy, w zamian za co otrzyma konkretne wynagrodzenie. Ze strony pracodawcy wygląda to analogicznie, zobowiązuje się on do dostarczenia odpowiednich narzędzi do wykonywania powierzonych zdań i nadzorowania tej pracy, za którą oczywiście należy się wynagrodzenie.
Zatem co powinna zawierać umowa o pracę
Wyjaśnijmy najpierw, że umowa ta, powinna być sporządzona na piśmie. Jeśli tak się nie stanie, pracodawca ma obowiązek potwierdzić pisemnie najważniejsze ustalenia tejże umowy, a są to: strony, warunki oraz rodzaj umowy, jaka jest zawierana pomiędzy stronami.
Jakie wyróżniamy umowy o pracę
Ze względu na czas trwania możemy podzielić je na: umowę na okres próbny, umowę na czas określony i niejako rozwinięcie tejże, umowę na czas nieokreślony. Jeśli scharakteryzować umowę na okres próbny, to jest to szczególny okres, kiedy pracodawca ma możliwość przetestowania pracownika, jego umiejętności, zanim zwiąże się z nim właściwą umową o pracę. Kiedy próba wypadnie pomyślnie, obie strony mogą (jednak nie muszą), kontynuować i przedłużyć zatrudnienie.Co zatem powinna zawierać umowa na okres próbny? Przede wszystkim rodzaj i miejsce wykonywania pracy, termin jej rozpoczęcia i wymiar czasu pracy oraz wynagrodzenie za nią przysługujące. Maksymalny okres, na jaki jest ona podpisywana, nie może przekroczyć trzech miesięcy i dozwolone jest tylko jednokrotne jej zawieranie z tym samy pracownikiem. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, obowiązkiem pracodawcy jest przedstawienie jej na piśmie. Kontynuacją umowy na okres próbny jest np. umowa na czas określony. Dzięki regulacjom, wprowadzonym przez ustawodawcę, od roku 2016 umowa ta może być zawierana z tym samym pracownikiem, na maksymalnie 33 miesiące. Również limitowana jest ich ilość i nie powinna przekraczać trzech. Dzięki temu unika się podpisywania umów na wieloletnie okresy i tym samym chroni pracownika przed niekorzystnymi dla niego praktykami ze strony pracodawcy. W przypadku gdy nalega on, aby zwiększyć ilość umów, lub czas ich trwania, ponad wyznaczony limit, nie są one skuteczne prawnie i traktuje się je na równi z umową na czas nieokreślony. Analogicznie jak wcześniej wspomniana umowa na okres próbny, określają one datę i miejsce ich zawarcia, strony oraz rodzaj zawieranej umowy. Ponadto precyzują wynagrodzenie otrzymywane za wykonaną pracę, jej wymiar (czyli czy jest to cały etat, czy też jego część), miejsce wykonywania pracy, a także termin jej rozpoczęcia.
Rozwiązanie umowy o pracę
Co do zasady istnieje kilka sposobów, aby zerwać umowę z pracodawcą/pracownikiem. Na mocy porozumienia strony, kiedy to zarówno pracodawca i pracownik zgadzają się, że może on zostać np. skrócony w stosunku do terminu pierwotnie określonego przez tą umowę. Za wypowiedzeniem, w tym przypadku obydwie strony obowiązuje ustawowo określony termin ustania stosunku pracy. Dla umów na czas określony, gdy czas ich trwania nie przekracza dwóch tygodni, są to trzy dni robocze, jeden tydzień, gdy okres próbny przekracza dwa tygodnie i dwa tygodnie, gdy wynosi on trzy miesiące.
W przypadku umowy na czas określony, gdy jej trwanie nie przekracza sześciu miesięcy, okres wypowiedzenia wynosi dwa tygodnie. Jeśli zaś chodzi o umowę zawartą na czas nieokreślony, w przypadku zatrudnienia poniżej sześciu miesięcy, wynosi on dwa tygodnie, jeden miesiąc, gdy pracownik był zatrudniony na okres sześciu miesięcy, aż do jednego roku – 1 miesiąc. Trzymiesięcznym okres wypowiedzenia obowiązuje pracowników zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie przez co najmniej 3 lata. Pamiętajmy o umowach zawieranych na zastępstwo, w tym przypadku wynosi on zaledwie trzy dni robocze, niezależnie od czasu trwania umowy.
Więcej informacji znajdziecie Państwo w dziale drugim, przepisów Kodeksu Pracy,