Zajęcie wierzytelności dłużnika u jego kontrahentów jest jednym ze skuteczniejszych sposobów egzekucji. Polega na wysłaniu przez komornika zajęcia wierzytelności do firmy, instytucji lub osoby której dłużnik sprzedał towar lub dla której wykonał usługę na kredyt kupiecki czyli z odroczeniem zapłaty. Komornik w zajęciu wierzytelności poleca takiemu podmiotowi, aby należności nie regulował na rachunek bankowy czy do rąk dłużnika przeciwko któremu prowadzi egzekucję lecz na rachunek bankowy jego – komornika.
Więcej o specyfice egzekucji z wierzytelności i sytuacji prawnej: http://pamietnikwindykatora.pl/co-oznacza-zajecie-wierzytelnosci/. Udzielanie klientowi kredytu kupieckiego praktykowane jest powszechnie w handlu (nie licząc handlu detalicznego) i usługach wobec czego namierzenie przez komornika klientów dłużnika w licznych przypadkach decyduje o tym powodzeniu postępowania egzekucyjnego. Samo zajęcie dłużnikowi rachunku bankowego i liczenie na to, że przelewy z tytułu takich wierzytelności będą raz po raz zasilać zajęty rachunek bankowy, zwykle nie przynosi spodziewanego efektu.
Nietrudno domyślić się, że dane klientów dłużnika komornik znajduje na kopiach faktur sprzedaży będących w posiadaniu dłużnika lub firmy świadczącej dla niego usługi księgowe. Jest wielu zwłaszcza młodych, zmotywowanych, głodnych sukcesu (czytaj: dorobienia się) komorników których wierzyciel egzekwujący nie musi do tego dopingować. Jednakże chyba większość komorników to nazwijmy, starsze „tłuste koty” którym niespecjalnie chce się podejmować czynności wychodzące poza rutynowe, nie wymagające ruszenia się zza kancelaryjnego biurka i „użerania się”.
Komornik jednak ma obowiązek prowadzić egzekucję zgodnie z wioskami wierzyciela egzekwującego znajdującymi oparcie w przepisach kodeksu postępowania cywilnego. Wierzyciel jest uprawniony między innymi właśnie do wnioskowania o przeprowadzenie egzekucji z omawianego rodzaju wierzytelności dłużnika. I tak też, ma prawo zawnioskować do komornika o uzyskanie informacji kto prowadzi księgowość dłużnika. Taką informacje komornik ma prawo uzyskać zarówno w ZUS jak i w urzędzie skarbowym. Jeżeli brak takiego podmiotu, to znaczy że dłużnik prowadzi księgowość samodzielnie wobec czego należy zawnioskować do komornika o przeprowadzenie czynności terenowych w siedzibie firmy a w razie potrzeby i w mieszkaniu dłużnika celem uzyskania wglądu do kopii faktur. Przy okazji należy wnioskować o zajęcia ruchomości dłużnika (maszyn, urządzeń, wyposażenia firmy, mieszkania) co zwykle jednak nie jest efektywne: http://pamietnikwindykatora.pl/czynnosci-terenowe-komornika/
Jeżeli natomiast okaże się, że księgowość prowadzi dłużnikowi biuro rachunkowe lub doradca podatkowy, wówczas komornik na wniosek wierzyciela egzekwującego ma obowiązek udać się do takiego podmiotu i zażądać wglądu do faktur. Zarówno biuro rachunkowe jak i doradca podatkowy ma obowiązek udostępnić komornikowi faktury dłużnika, podstawą jest art. 761 Kodeksu postępowania cywilnego.
Jeżeli komornik nie realizuje wniosku egzekucyjnego wierzyciela, to ten ma prawo na podstawie art. 767 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego wnieść skargę na zaniechanie przez komornika dokonania czynności egzekucyjnej. Skargę rozpoznaje sąd właściwy ze względu na siedzibę kancelarii komornika.